Doç. Dr. Mithat ENÇ (Altınokta Körler Derneği Kurucusu) - Halil KÖSELE

Doç.Dr. Mithat Enç
Hayatı Ve Eserleri

Doç. Dr. Mitat Enç 1909 yılında Gaziantep’te doğmuş ve ilköğrenimini burada bitirmiştir. 1923 yılında İstanbul Erkek Lisesi’ne yazılmış ve 1929 yılında buradan mezun olarak İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girmiştir. Birinci ders yılı sonunda, sınavlara hazırlanırken tutulduğu göz hastalığı yüzünden öğrenimine ara vermiştir. Üç yıl süre ile İstanbul ve Viyana’da tedavi çaresi aramış; sonuç alamayınca, Viyana Yüksek Pedagoji Enstitüsü’nde özel eğitim öğrenimine başlamıştır. 1936’da bir bursla A.B.D.’lerine gitmiş ve bir yıl Harvard Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde eğitim görmüştür. Daha sonra kaydını Columbia Üniversitesi Eğitim Fakültesi’ne naklederek 1938 yılında özel eğitimde lisans, 1939’da ise yüksek lisans diplomasını almıştır. Aynı yıl ülkeye dönen Enç, Gazi Eğitim Enstitüsü Pedagoji Bölümü’ne “Marazi Ruhiyet” dersini okutmak üzere atanmış, daha sonra ise, programa eklenen “Özel Eğitim” ve “Ruh Sağlığı” gibi dersleri de okutmuştur.

1950’de Ankara Körler Okulu’nu, 1952’de Gazi Eğitim Enstitüsü’nde Özel Eğitim Bölümü’nü kurmakla görevlendirilmiş ve 1956 yılına kadar Ankara Körler Okulu’nun müdürlüğünü ve Özel Eğitim Bölümü’nün başkanlığını birlikte yürütmüştür. Bu süre içinde Özel Eğitim Bölümü’ndeki çalışma arkadaşlarıyla birlikte ülkenin çeşitli yerlerinde “körler, sağırlar okulları, ağır öğrenenler için alt özel sınıflar ve rehberlik araştırma merkezlerinin” açılmasını sağlamıştır.

Görme engellilerin eğitimi konusunda sivil inisiyatifi harekete geçirmek ve toplumsal bir baskı grubu oluşturmak amacıyla 1950 yılı başında Altınokta Körler Eğitim ve Kalkındırma Derneğini (ANKEK) kuran Enç, kısa sürede derneğin İstanbul ve Gaziantep Şubelerinin kuruluşunu da gerçekleştirmiş;1958 yılında bakanklar kurulu kararıyla derneği kamu yararına statüsüne kavuşturmuştur. ANKEK aracılığı ile 1961 Anayasasında engellilerle ilgili hükümlerin yer almasını sağlayan ENÇ, rehabilitasyon çalışmalarının gereğine dikkat çekerek, rehabilitasyon merkezleri kurmak üzere 1970’li yıllarda “Altınokta Körler Vakfı’nı”, 1980’li yıllarda da “Türkiye Körler Vakfı’nı” kurmuştur. Bu vakıflar Altınokta Körler Eğitim ve Kalkındırma Derneği’nin yürüttüğü kampanya ile elde edilen gelirlerle bugün İstanbul Emirgan’da ve Ankara Yenimahalle’de bulunan rehabilitasyon merkezlerini açarak SHÇEK’e devretmiştir. Daha sonra Kısaca “Altınokta Körler Derneği” adını alan dernek bugün 33 ildeki şubeleri ve altıbinin üzerinde görme engelli üyesiyle çalışmalarını etkin bir şekilde sürdürmektedir.

1956–58 arasında bir bursla A.B.D.’de İllinoise Üniversitesi’nde doktora çalışmasını sonuçlandırarak yeniden yurda dönmüştür. ABD’den döndükten sonra Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde kuruculuk ve dekanlık, Ankara Yüksek Öğretmen Okulu, Sosyal Hizmetler Akademisi, Hacettepe Üniversitesi Temel Bilimler Fakültesi’nde öğretim üyeliği yapmış ve beş yıl süreyle MEB Talim ve Terbiye Kurulu üyeliğinde bulunmuştur. Daha sonra ise, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğretim üyesi ve Özel Eğitim Bölümü başkanı olarak çalışmıştır.

1980 yılında Türk Eğitim Vakfı’nın Eğitim Bilimi Ödülü’nü kazanmıştır. Doç. Dr. Mitat Enç’in meslek hayatı süresince ve emeklilik yıllarında çeşitli gazete ve meslek dergilerinde çıkan makalelerinden başka telif eserleri şunlardır;

• “Ruh Sağlığı Bilgisi”,
• “Körlerin Psikoloji ve Eğitimleri”,
• “Üstün Beyin Gücü-Gelişim, Uyum ve Eğitimleri”,
• “Görme Özürlüler-Gelişim, Uyum ve Eğitimleri”,
• “Ruhbilim Terimler Sözlüğü”,
• “Çocuklarda Yemek Yeme Sorunları”,
• “Selamlık Sohbetleri (çocukluk ve gençlik anıları)”,
• “Bitmeyen Gece (otobiyografi)”
• “Uzun Çarşının Uluları (Gaziantep öyküleri)”,
• “Özel Eğitime Giriş (ortak yazar)”,
• “Eğitim Psikolojisi” (ortak yazar)”,
• “Tenasül Psikolojisi (Çeviri-S. Freud)”,
• “Allaha Ismarladık Mr. Chips” (çeviri-J. Hilton),
• “Mikrop Avcıları (çeviri-P.de Kruif)”.

1942 yılında Gazi Eğitim Enstitüsü İngilizce öğretmenliğinden emekli olan eşi Sabahat Enç’le evlenmiştir. Biri kız, biri erkek iki çocuğu ve üç torunu bulunmaktadır. 1985 yılında hayat arkadaşı Sabahat Enç’i bir trafik kazasında kaybeden Doç. Dr. Mitat Enç, emekli olduktan sonra Yalova’ya yerleşmiştir. Hocamız 1991 yılında kurduklarını, yaptıklarını ve yaşattıklarını özel eğitim camiasına emanet ederek aramızdan ayrılmıştır