Öğrenciler İçin Teknolojinin Önemi - Braille Her Engeli Aşar

Merhaba arkadaşlar, Türkçe öğretmeni olduğum için meslek yaşamımda teknolojiyi etkin biçimde kullanıyorum. Elbette günlük yaşamda ve sosyal yaşamda da teknoloji, işlerimizi büyük ölçüde kolaylaştırıyor ve en önemlisi de bizi özgür kılıyor. Bu yazımda size teknolojinin görme engelli bir öğretmen için neden önemli olduğunu anlatmaya çalışacağım.

Akıllı tahta, bilgisayar, akıllı telefon vb. Cihazlar, ekran okuyucu yazılımlar, erişilebilir mobil uygulamalar ve erişilebilir yani ekran okuyucularla uyumlu çalışan web siteleri sayesinde birçok şeyi hiç kimsenin yardımına ihtiyaç duymadan yapıyorum. Ders anlatırken dizüstü bilgisayarımı akıllı tahtaya bağlıyorum ve akıllı tahtayı ekran olarak kullanıyorum. Word, pdf, txt,powerpoint vb. Formatlardaki dokümanları kimsenin yardımına ihtiyaç duymadan bilgisayarımdan açıyorum ve dokümanlar, akıllı tahtadan yansıyor. Ayrıca derste yazı yazarken klavyede on parmak yazıyorum. Yazdıklarım da akıllı tahtadan yansıyor. Akıllı telefon ve bilgisayardaki ekran okuyucu programlardaki çeşitli ayarları yaparak yazıları harf harf, kelime kelime, satır satır, paragraf paragraf, cümle cümle okuyabiliyorum. Dilersem noktalama işaretleri de ekran okuyucu yazılımlar tarafından seslendiriliyor. Öğrencilere test çözdürürken herhangi bir sebeple testlerin yanıt anahtarlarını kontrol etmek istersem bunu da IPhone ile erişilebilir biçimde yapıyorum. IPhone’daki çeşitli dahili özellikler ve çeşitli uygulamalar sayesinde telefonda yazı yazmak, kitap okumak, interneti kullanmak ve çok daha fazlası mümkün oluyor. Türkçe öğretmeni olduğum için IPhone’uma yüklediğim Türkçe sözlük uygulaması da çok işime yarıyor. Metin seçmek, kopyalamak, kesmek, yapıştırmak, belgelere yer işareti koymak, doküman oluşturmak, word belgelerine açıklama eklemek, metnin altını çizmek, metni koyu yazmak, metnin puntosunu ayarlamak… Ekran okuyucu yazılımlar sayesinde çok kolay oluyor. Ben, bilgisayarımda (Jaws) adlı ekran okuyucu yazılımı kullanıyorum; ama isteyenler, (NVDA) adlı yazılımı da kullanabilirler. IPhone’da ve bütün Apple cihazlarda görmeyenlerin bu cihazları kullanabilmeleri için (VoiceOver) adlı dahili ekran okuyucu yazılım mevcut. Android cihazlarda da (TalkBack) adlı bir ekran okuyucu var.

Ben, akıllı tahtayı bilgisayarla birlikte kullanıyorum; ama isteyenler, akıllı tahtaya Jaws veya NVDA adlı ekran okuyucuyu kurarak ve kablosuz klavye edinerek de akıllı tahtayı kullanabilirler; fakat dersine girdiğimiz tüm sınıflardaki akıllı tahtalara ekran okuyucu yazılım yüklemek zor olur. Ayrıca bazı erişilebilirlik sorunları da yaşanabilir; ama bilgisayarı akıllı tahtaya bağlamak sorunsuz, erişilebilir ve çok pratik bir yöntemdir. Elbette kolaylık vb. Kavramlar görecelidir ve farklı görüşlere de saygı duyulmalıdır. Ben, yalnızca kullandığım yöntemleri ve bu konulardaki kişisel görüşlerimi paylaşmak istedim. Bu yazıyı kaleme almaktaki amacım; göreve yeni başlayan görme engelli öğretmenlere rehberlik etmektir. Diğer amacım da gören bireylerin bizim bazı şeyleri nasıl yaptığımızı anlamalarının olumsuz düşünceleri bir nebze olsun azaltacağına olan inancımdır. Umarım yararlı bir yazı olmuştur.