Braille Yazının Sosyal Hayatımızdaki Önemi ve Yeri - Hakan T KAHSİZ ZEYBEK

 Tarih boyunca insanlar yazıya ve yazılı kaynaklara çok büyük önem vermişlerdir. Çünkü yazı, elde edilen bilgi ve deneyimlerin nesilden nesile aktarılmasını ve bu birikimlerden yararlanan insanların ve ulusların kendilerini daha ileri bir uygarlık düzeyine çıkarabilmelerini sağlayan en etkili ve önemli araçlardan biridir. Bir an için dünyada yazının ve yazılı kaynakların bulunmadığını düşünecek olursak, eksikliğin yaratacağı sonuçları kolayca tahmin edebiliriz. Yazı, olmazsa olmaz denebilecek ihtiyaçlardan biridir.

Yazının kişisel, toplumsal, ulusal ve evrensel düzeyde gördüğü önemli işlevleri vardır. Görme engelli olmayan insanlar için yazı ne kadar önemli ise, görme engelliler için de o düzeyde önemlidir. Bundan 170 yıl öncesine kadar görmeyen insanlar, kendilerinin kullanabilecek bir yazı sistemine sahip olmamaları nedeniyle karanlık bir dünyada yaşıyorlardı. Çünkü o döneme kadar diğer insanlar gibi, okuma- yazma ve yazılı kaynaklardan yararlanma olanağına sahip değillerdi. O günlerde teknolojik gelişme düzeyinin sonucu olarak bu eksikliği bir ölçüde telafi edebilecek sesli materyaller de bulunmuyordu. Görme engellilerin bir yazı sistemi olmadığı için, eğitim ve iş gibi temel haklardan, neredeyse, faydalanılamamaktaydı. Kulak yoluyla sürdürülmeye çalışılan eğitim çok sınırlı kalıp bilgiler unutulup sabit kalamıyordu.  Bunun üzerine Luis Braille yaptığı çalışmalar sonucunda daha 1825 tarihinde noktalardan meydana gelen bir yazı sisteminin körler için uygun olduğuna karar verdi ve zaman içinde bu yazıdan altı nokta sistemine uygun alfabeyi düzenledi.

Braille Yazı, her dilin kendi alfabesine göre uygulanmaktadır. Braille Yazı’nın, körlerin sosyal hayattaki özgürlüğünü artırmak gibi güzel bir önemi de vardır. Okul ve diğer sosyal alanlarda uyum sürecini kolaylaştırmaktadır.

Teknolojinin gelişmesiyle Braille Yazı önemini daha da artırmış, her alanda kullanılmaya başlamıştır. Bilgisayar teknolojisinin de gelişmesiyle Braille ekranlar, telefonlar, Braille yazıcılar geliştirilmiştir ve ekran okuyucu programların yardımıyla Braille Yazı’dan daha da çok faydalanma imkanı doğmuştur.

Braille Yazı sadece iş ve eğitim alanlarında değil, günlük yaşamda da bu kolaylıkları sağlamaktadır. Başkalarına bağımlılığı azaltmaktadır. Örneğin, adres, telefon ve not alma, alış- veriş listesi düzenleme, bütün cd ve kasetlerin üzerlerinin Braille Yazı ile etiketlenmesi, asansör düğmelerinin üzerinin yazılması, ilaç kutularının etiketlenmesi, ev kadınlarının aradığı baharatları kolayca bulmaları için üzerinin Braille Yazı ile etiketlenmesi gibi hayatımızı kolay kılan birçok şey yapılabilir

.Hakan  T KAHSİZ ZEYBEK